Bebeklerde ve çocuklarda ishal
Çerkezköy Özel İrmet Hospital Hastanesi’nde hasta kabule başlayan Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Ahmet Yılmaz Çeltik, bebeklerde ve çocuklarda ishal konusu hakkında açıklamalarda bulundu.
İSHAL NEDİR ?
Bebeklerde ve çocuklarda ishal dışkılama sayısının günde üçten fazla,miktarın fazla,kıvamının sulu olması demektir.Ancak sağlıklı ve sadece anne sütü alan bebeklerde dışkı sayısının günde 5-6 kere olabileceği unutulmamalıdır.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL NEDEN KAYNAKLANIR ?
İshal, genellikle mide barsak sisteminin virus ,bakteri ve parazitlerle oluşan enfeksiyonlarından oluşur.Bunların çoğu çocukların yedikleri enfekte yiyecek ve içecekler yoluyla bulaşır. Çocuklarda ishal ile birlikte çoğunlukla ve kusma da görülur, bazen ateş ve karın ağrısıda eşlik eder. İshalin nadirde olsa enfeksiyona bağlı olmayan nedenleride vardır.
BEBEKLERDE İSHAL TEDAVİSİNİN ÖNEMİ?
Dünya da her yıl 1.34 milyon dan fazla çocuk ishal den ölmektedir. Ölümlerin çoğu vücudun susuz kalmasından olmakta ve en çok bir yaş altı bebeği etkilemektedir. Ancak susuzluğun farkına erken varılması ile kolay ve ucuz olarak tedavi edilebilen bir hastalıktır.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL NASIL ÖNLENİR?
•Bebeklere verebildiğiniz kadar anne sütü veriniz
•Çocuğunuza tuvaletten sonra ve yemekten önce ellerini sabunla yıkamasını öğretiniz. Tabi ki kendiniz de yıkayınız.
•Sebze ve meyveleri yemeden önce iyice yıkayınız
•Satın aldığınız etleri eve gelir gelmez buzdolabına koyunuz
•Artan yemekleri vakit geçirmeden buzdolabına koyunuz.
•Rota virus aşısını yaptırmayı unutmayınız.
ÇOCUK VE BEBEKLERDE SUSUZ KALMANIN ERKEN BULGULARI
Bebek ve çocuklarda ishal tedavisinin en önemli kısmı susuzluk bulgularının bilinmesi ve buna göre önlem alınmasıdır;
•Kalp atışının normalden hızlı olması
•Dudak, ağız ve dilde kuruluk
•Ağlayınca gözyaşı gelmemesi
•Üç saatten daha fazla bezinin kuru kalması
•Bebek ve çocuklarda susuzluk arttıkça;
•Gözlerin, yanağın ve bıngıldağın çökmesi,
•Uyku hali ve huzursuzluk,
•Susuzluk daha da artarsa,
•Havale, koma, hayati organlarda yetmezlik ve bazen de ölüm olabilir.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL TEDAVİSİ
Hafif ishalde çocuğun genel durumu iyi, yemesi ve içmesi normal ise,kusması ve bahsedilen susuzluk bulguları yoksa endişelenmeye gerek yoktur.Her zamanki gibi yeme-içmesine devam etmelidir.
Anne sütü,formula veya 1 yaşın üstünde inek sütüne devam edebilir,Normal beslenme hem ishalin daha çabuk iyileşmesini, hemde düzgün beslenmeyi sağlayacaktır. Ancak ishal iyileşene kadar miktarları az ve sık vermek uygun olur. Normalden fazla sıvı verilmesi ve dinlenme ile bir kaç günde iyileşecektir. Kullanılacak sıvıların en az biri tuz içermelidir. Ayran, pirinç suyu ve tavuk çorbaları bu amaçla kullanılabilir. İshalde sıvı kaybı yanında tuz kaybıda olacağı için sıvı olarak sadece su verilmesi uygun değildir.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL TEDAVİSİ İÇİN NE ZAMAN DOKTORA GİDİLMELİ?
•Yukarda bahsedilen susuzluk bulguları varsa
•39 C üzerinde ateşi varsa
•Dışkı kanlı veya siyah renkli ise
•Beslenmesi bozulmuş ve tekrarlayan kusmaları varsa
•İshal 24 saatten daha uzun sürerse
•İshal tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler:
•Çocuk aç ise ve yemek istiyorsa engellemeyin ama az ve sık verin,
•Doktorunuza danışmadan antibiyotik veya ishal ilaçları kullanmayınız.
Bebeklerde ve çocuklarda ishal dışkılama sayısının günde üçten fazla,miktarın fazla,kıvamının sulu olması demektir.Ancak sağlıklı ve sadece anne sütü alan bebeklerde dışkı sayısının günde 5-6 kere olabileceği unutulmamalıdır.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL NEDEN KAYNAKLANIR ?
İshal, genellikle mide barsak sisteminin virus ,bakteri ve parazitlerle oluşan enfeksiyonlarından oluşur.Bunların çoğu çocukların yedikleri enfekte yiyecek ve içecekler yoluyla bulaşır. Çocuklarda ishal ile birlikte çoğunlukla ve kusma da görülur, bazen ateş ve karın ağrısıda eşlik eder. İshalin nadirde olsa enfeksiyona bağlı olmayan nedenleride vardır.
BEBEKLERDE İSHAL TEDAVİSİNİN ÖNEMİ?
Dünya da her yıl 1.34 milyon dan fazla çocuk ishal den ölmektedir. Ölümlerin çoğu vücudun susuz kalmasından olmakta ve en çok bir yaş altı bebeği etkilemektedir. Ancak susuzluğun farkına erken varılması ile kolay ve ucuz olarak tedavi edilebilen bir hastalıktır.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL NASIL ÖNLENİR?
•Bebeklere verebildiğiniz kadar anne sütü veriniz
•Çocuğunuza tuvaletten sonra ve yemekten önce ellerini sabunla yıkamasını öğretiniz. Tabi ki kendiniz de yıkayınız.
•Sebze ve meyveleri yemeden önce iyice yıkayınız
•Satın aldığınız etleri eve gelir gelmez buzdolabına koyunuz
•Artan yemekleri vakit geçirmeden buzdolabına koyunuz.
•Rota virus aşısını yaptırmayı unutmayınız.
ÇOCUK VE BEBEKLERDE SUSUZ KALMANIN ERKEN BULGULARI
Bebek ve çocuklarda ishal tedavisinin en önemli kısmı susuzluk bulgularının bilinmesi ve buna göre önlem alınmasıdır;
•Kalp atışının normalden hızlı olması
•Dudak, ağız ve dilde kuruluk
•Ağlayınca gözyaşı gelmemesi
•Üç saatten daha fazla bezinin kuru kalması
•Bebek ve çocuklarda susuzluk arttıkça;
•Gözlerin, yanağın ve bıngıldağın çökmesi,
•Uyku hali ve huzursuzluk,
•Susuzluk daha da artarsa,
•Havale, koma, hayati organlarda yetmezlik ve bazen de ölüm olabilir.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL TEDAVİSİ
Hafif ishalde çocuğun genel durumu iyi, yemesi ve içmesi normal ise,kusması ve bahsedilen susuzluk bulguları yoksa endişelenmeye gerek yoktur.Her zamanki gibi yeme-içmesine devam etmelidir.
Anne sütü,formula veya 1 yaşın üstünde inek sütüne devam edebilir,Normal beslenme hem ishalin daha çabuk iyileşmesini, hemde düzgün beslenmeyi sağlayacaktır. Ancak ishal iyileşene kadar miktarları az ve sık vermek uygun olur. Normalden fazla sıvı verilmesi ve dinlenme ile bir kaç günde iyileşecektir. Kullanılacak sıvıların en az biri tuz içermelidir. Ayran, pirinç suyu ve tavuk çorbaları bu amaçla kullanılabilir. İshalde sıvı kaybı yanında tuz kaybıda olacağı için sıvı olarak sadece su verilmesi uygun değildir.
BEBEKLERDE VE ÇOCUKLARDA İSHAL TEDAVİSİ İÇİN NE ZAMAN DOKTORA GİDİLMELİ?
•Yukarda bahsedilen susuzluk bulguları varsa
•39 C üzerinde ateşi varsa
•Dışkı kanlı veya siyah renkli ise
•Beslenmesi bozulmuş ve tekrarlayan kusmaları varsa
•İshal 24 saatten daha uzun sürerse
•İshal tedavisinde dikkat edilmesi gerekenler:
•Çocuk aç ise ve yemek istiyorsa engellemeyin ama az ve sık verin,
•Doktorunuza danışmadan antibiyotik veya ishal ilaçları kullanmayınız.
