Rahim Ağzı Kanseri!
Çerkezköy Özel Optimed Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Sevinç Mammadova, en sık görülen kanserler arasında yer alan ‘rahim ağzı kanseri’ konusunda bilgilendirmede bulundu
“Rahim gövde ve rahim ağzı kısımlarından oluşur. Rahim ağzı, rahimin doğum sırasında genişleyerek bebeğin çıkmasını sağlayan kısmıdır.Dünyada 45 yaş altı kadınlarda en sık görülen 2. kanser türü, meme ve akciğer kanserinden sonra kanserden ölümlerin önde gelen 3. nedenidir.
RAHİM AĞZI KANSERİ YAYGINLIĞI
•Avrupa’da her yıl 50 bin kadına
•Dünyada her yıl 500 bin kadına rahim ağzı kanseri tanısı konulmaktadır.
•Avrupa’da her yıl 25 bin
•Dünyada her yıl 250 bin kadın rahim ağzı kanseri nedeniyle ölmektedir.
•Bu ölümlerin yüzde 80'den fazlası ise yeterli tarama programlarının bulunmayışı nedeniyle gelişmekte olan ülkelerde görülüyor.
RAHİM AĞZI KANSERİ RİSKİNİ NE ARTTIRIR?
•Erken evlenmek
•20 yaştan önce cinsel ilişkiye başlamak
•Birden fazla kişiyle cinsel ilişki
•Eşin çok eşli olması
•Gebelik sayısının fazla olması
•Sigara kullanımı
•Sosyo-ekonomik seviyenin düşük olması
•Ailede rahim ağzı kanseri öyküsü
•Beslenme bozukluğu, düşük sebze-meyve tüketimi
RİSK NASIL AZALTILIR?
•Cinsel aktiviteye başlama yaşını geciktirme
•Cinsel partnerini iyi tanıma
•Sigara kullanımının bırakılması
•Sağlıklı beslenme ve yaşam tarzını koruma
•Güvenli cinsel ilişki kurma
•Pap testi mutlaka yaptır!
•Cinsel aktiviteye başlamadan HPV aşısını yaptır!
ERKEN TANI
•Tedavi şansını artırır
•Tedaviyi kolaylaştırır
•Doku ve organ kaybını önleyebilir
•Hayat kurtarır
RAHİM AĞZI KANSERİNİN ETKENİ NEDİR?
•Etken ajan insan papilloma virüsüdür (HPV)
•HPV cinsel ilişki ile geçer – Kadında saptanan HPV yıllarca önce alınmıştır
•Birçok HPV tipi vardır
•Düşük riskli tipler siğile neden olur
•Yüksek riskli tipler ise kanser öncüsü lezyonlara ve kansere yol açar
HPV YAYGIN MIDIR?
•Seksüel aktif kadınların %75’i 18-22 yaşına kadar bu virüslerle karşılaşır
•Rahim ağzı kanseri olgularının hemen hepsinde (%99.9) HPV enfeksiyonu bulunmaktadır.
•HPV WHO’ya göre her 10 kişiden 1 kişide HPV enfeksiyonu mevcuttur. her 10 kadından 8i 50 yaşına kadar HPV ile karşılaşacaktır.
HPV BULAŞMA YOLU
•En fazla geçiş cinsel yolla olmaktadır, hatta genital organların derisinde bile virüs bulunabilmektedir. (el-genital ve oral-genital temasla da bulaşabilir.)
•Prezervatif HPV enfeksiyonu riskini azaltır ancak kesin koruyucu bir yöntem değildir.
•Erkeklerin HPV virüsü taşıyıcıları olduğu doğru olmasına rağmen, hastalanmaz.
•Kadınlar bir servikse sahip olduğu ve serviks özellikle enfeksiyona duyarlı olduğu için serviks kanserine yakalanır.
HPV BULAŞAN KADINLAR KANSER Mİ OLACAK?•Hayır, Çoğunlukla HPV bağışıklık sistemi tarafından temizlenir.
•Sadece HPV’nin düzelmeyen inatçı vakaları rahim ağzı kanseri riski altındadır.
•Tüm rahim ağzı kanserlerinin %70i HPV Tip 16 ve 18 ile oluşmaktadır.
HPV Tip 16 ve 18: Rahim ağzı kanseri ve kanser öncüsü lezyonların (CIN 1, CIN 2, CIN 3) oluşumundan sorumludur.
HPV Tip 6 ve 11:Genital siğil olgularının yaklaşık %90'ından sorumludur
RAHİM AĞZI KANSERİ AŞISI
Rahim ağzı kanserine karşı 3 tip aşı geliştirilmiştir.
1) Rahim ağzı kanserine neden olan HPV tip 16 ve 18’e karşı geliştirilmiş olan bivalan aşı (CERVARİX)
2) Rahim ağzı kanserine neden olan HPV tip 16 ve 18’e ile birlikte, en sık genital siğil yapan HPV tip 6 ve 11 e de etkili olan quadrivalan aşı (GARDASİL)
Bu iki aşı da HPV enfeksiyonuna karşı yaklaşık yüzde 70 oranında koruma sağlar.
3) 9'lu aşı, nanovalan aşı, Gardasil 9 öncekilerden daha fazla sayıda, 9 adet HPV tipine karşı bağışıklık sağlamaktadır.
Bu tipler: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58'dir. Dokuzlu aşı HPV enfeksiyonlarına karşı yaklaşık yüzde 90 koruma sağlar çünkü diğer aşılara göre daha fazla tipe karşı bağışıklık kazandırır.
•Gardasil 9®, 2014 yılında FDA tarafından onay aldı.
•HPV enfeksiyonu cinsel yolla bulaştığı için aşının cinsel yaşamın başlamasından önceki dönemde, yani ergenlik öncesi dönemde uygulanması gerekmektedir.
•İdeal yapılma dönemi 9-12 yaş olup , en geç 26 yaşına dek yapılması önerilirken, günümüzde 45 yaşına dek uzatılmıştır.
•Her iki HPV aşısı da 3 doz şeklinde yapıldıktan sonra -günümüzdeki bilgilerimize göre- ömür boyu koruyuculuk sağlamaktadır.
•Bu nedenle yeniden bir doz tekrarına gerek yoktur.”
RAHİM AĞZI KANSERİ YAYGINLIĞI
•Avrupa’da her yıl 50 bin kadına
•Dünyada her yıl 500 bin kadına rahim ağzı kanseri tanısı konulmaktadır.
•Avrupa’da her yıl 25 bin
•Dünyada her yıl 250 bin kadın rahim ağzı kanseri nedeniyle ölmektedir.
•Bu ölümlerin yüzde 80'den fazlası ise yeterli tarama programlarının bulunmayışı nedeniyle gelişmekte olan ülkelerde görülüyor.
RAHİM AĞZI KANSERİ RİSKİNİ NE ARTTIRIR?
•Erken evlenmek
•20 yaştan önce cinsel ilişkiye başlamak
•Birden fazla kişiyle cinsel ilişki
•Eşin çok eşli olması
•Gebelik sayısının fazla olması
•Sigara kullanımı
•Sosyo-ekonomik seviyenin düşük olması
•Ailede rahim ağzı kanseri öyküsü
•Beslenme bozukluğu, düşük sebze-meyve tüketimi
RİSK NASIL AZALTILIR?
•Cinsel aktiviteye başlama yaşını geciktirme
•Cinsel partnerini iyi tanıma
•Sigara kullanımının bırakılması
•Sağlıklı beslenme ve yaşam tarzını koruma
•Güvenli cinsel ilişki kurma
•Pap testi mutlaka yaptır!
•Cinsel aktiviteye başlamadan HPV aşısını yaptır!
ERKEN TANI
•Tedavi şansını artırır
•Tedaviyi kolaylaştırır
•Doku ve organ kaybını önleyebilir
•Hayat kurtarır
RAHİM AĞZI KANSERİNİN ETKENİ NEDİR?
•Etken ajan insan papilloma virüsüdür (HPV)
•HPV cinsel ilişki ile geçer – Kadında saptanan HPV yıllarca önce alınmıştır
•Birçok HPV tipi vardır
•Düşük riskli tipler siğile neden olur
•Yüksek riskli tipler ise kanser öncüsü lezyonlara ve kansere yol açar
HPV YAYGIN MIDIR?
•Seksüel aktif kadınların %75’i 18-22 yaşına kadar bu virüslerle karşılaşır
•Rahim ağzı kanseri olgularının hemen hepsinde (%99.9) HPV enfeksiyonu bulunmaktadır.
•HPV WHO’ya göre her 10 kişiden 1 kişide HPV enfeksiyonu mevcuttur. her 10 kadından 8i 50 yaşına kadar HPV ile karşılaşacaktır.
HPV BULAŞMA YOLU
•En fazla geçiş cinsel yolla olmaktadır, hatta genital organların derisinde bile virüs bulunabilmektedir. (el-genital ve oral-genital temasla da bulaşabilir.)
•Prezervatif HPV enfeksiyonu riskini azaltır ancak kesin koruyucu bir yöntem değildir.
•Erkeklerin HPV virüsü taşıyıcıları olduğu doğru olmasına rağmen, hastalanmaz.
•Kadınlar bir servikse sahip olduğu ve serviks özellikle enfeksiyona duyarlı olduğu için serviks kanserine yakalanır.
HPV BULAŞAN KADINLAR KANSER Mİ OLACAK?•Hayır, Çoğunlukla HPV bağışıklık sistemi tarafından temizlenir.
•Sadece HPV’nin düzelmeyen inatçı vakaları rahim ağzı kanseri riski altındadır.
•Tüm rahim ağzı kanserlerinin %70i HPV Tip 16 ve 18 ile oluşmaktadır.
HPV Tip 16 ve 18: Rahim ağzı kanseri ve kanser öncüsü lezyonların (CIN 1, CIN 2, CIN 3) oluşumundan sorumludur.
HPV Tip 6 ve 11:Genital siğil olgularının yaklaşık %90'ından sorumludur
RAHİM AĞZI KANSERİ AŞISI
Rahim ağzı kanserine karşı 3 tip aşı geliştirilmiştir.
1) Rahim ağzı kanserine neden olan HPV tip 16 ve 18’e karşı geliştirilmiş olan bivalan aşı (CERVARİX)
2) Rahim ağzı kanserine neden olan HPV tip 16 ve 18’e ile birlikte, en sık genital siğil yapan HPV tip 6 ve 11 e de etkili olan quadrivalan aşı (GARDASİL)
Bu iki aşı da HPV enfeksiyonuna karşı yaklaşık yüzde 70 oranında koruma sağlar.
3) 9'lu aşı, nanovalan aşı, Gardasil 9 öncekilerden daha fazla sayıda, 9 adet HPV tipine karşı bağışıklık sağlamaktadır.
Bu tipler: 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58'dir. Dokuzlu aşı HPV enfeksiyonlarına karşı yaklaşık yüzde 90 koruma sağlar çünkü diğer aşılara göre daha fazla tipe karşı bağışıklık kazandırır.
•Gardasil 9®, 2014 yılında FDA tarafından onay aldı.
•HPV enfeksiyonu cinsel yolla bulaştığı için aşının cinsel yaşamın başlamasından önceki dönemde, yani ergenlik öncesi dönemde uygulanması gerekmektedir.
•İdeal yapılma dönemi 9-12 yaş olup , en geç 26 yaşına dek yapılması önerilirken, günümüzde 45 yaşına dek uzatılmıştır.
•Her iki HPV aşısı da 3 doz şeklinde yapıldıktan sonra -günümüzdeki bilgilerimize göre- ömür boyu koruyuculuk sağlamaktadır.
•Bu nedenle yeniden bir doz tekrarına gerek yoktur.”
