Bacak ağrısı deyip geçmeyin
Çerkezköy Özel Optimed Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç Dr. Mehmet Güzeloğlu bacak ağrısı şikayeti ile gelen hastalara uyguladıkları perifer anjiyo işlemini, hastalığın tanımını, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini anlattı
PERİFERİK ARTER HASTALIĞI NE SIKLIKTA GÖRÜLÜR VE RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
Periferik arter hastalığı (PAH) 50 yaş üzeri bireyler de % 13 oranında görülmektedir. En önemli risk faktörleri sigara, diabet, hipertansiyon, hiperlipidemidir.
PERİFERİK ARTER HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELER, TANISI NASIL KONUR?
Tanı da ayak bileği / kol basınç indexinin (AKI) ölçülmesi önemlidir. PAH tanısında AKI 'in 0,9 altında olması ölçüt olarak alınmaktadır. Bu şekilde tanısı konan hastaların yaklaşık dörtte birinde bacaklarda egzersizle artan fakat istrahatle düzelen ağrı ve huzursuzluk (intermittan klodikasyon:IK) şikayeti görülmektedir. Hastaların yarasın da ise her hangi bir şikayet yoktur.
Periferik arter hastalığının klasik ağrısı olan intermitan kladikasyon bacakta en sık baldır bölgesinde olmak üzere damar yıkanıklığının seviyesine göre bacakta kalçadan ayak tabanına kadar herhangi bir bölgede olabilir. Bu bacak atardamar hastalığının belirtileri toplardamar hastalıkları, sinir basısı , diz arkasında bulunan kistlerin ve bacak eklem hastalıklarının belirtileri ile karışabilir. Ayrıca tanıda detaylı bir öykü ve fizik muayene sonrasında AKI ölçümü ve gerekirse arteriyel doppler ultrasonografi sonrasında da arteriyel anjiografi yapılabilir.
PERİFERİK ARTER HASTALIĞININ TEDAVİSİ
Tedavide öncelikle risk faktörleri ortadan kaldırılmalıdır. Yani hastanın varsa kolestrolu, şekeri ve yüksek tansiyonu tedavi ile hasta için uygun değerlere çekilmeli, sigara kullanıyorsa bırakması sağlanmalıdır. Aynı zamanda bacak atardamar problemi olan tüm hastalar bir gözlemci eşliğinde kontrollü egzersiz programına alınmalıdır. Risk faktörleri azaltıla ya da ortadan kaldırılan, ilaç tedavisi ve egzersiz programı uygulanan hastalarda şikayetlerde azalma gözlenmezse konvasyonel olarak, tomografiyle veya MR ile arteriyel anjiografi yapılır. Sonuca göre endovaskuler ve bypass cerrahisi yöntemlerinden uygun olan seçilir. Günümüzde gelişen teknoloji ile çoğu lezyonu ameliyatsız endovaskuler yöntemlerle tedavi şansına sahibiz.
PERİFERİK ANJİYO İŞLEMİ NEDİR?
Periferik bir anjiyografi, pelvisinize, bacaklara, dizlere, ayak bileklerine ve daha az sıklıkla kollarına giren arterlerdeki daralmış veya bloke edilmiş tüm kan damarlarını belirlemek için yapılan bir testtir.
PERİFERİK ANJİYO İŞLEMİ NASIL YAPILIR?
Genelde kasık bölgesindeki atar damar anjiyografi işlemi için kullanılmakla beraber el bileği hizasında ki atar damarda bu işlem için kullanılabilir. Seçilen atar damara bir iğne aracılığıyla girildikten sonra, bu iğne içinden ilerletilen bir gaytla görüntülenmek istenilen hedef bölgeye ulaşılır, daha sonra bu gaydın içinden iyot bazlı bir kontrast madde verilir; o kontrast madde damara ulaştığı anda anjiyografi cihazından elde edilen x ışınları aracılığıyla damarın görüntüsü oluşturulur.
Periferik arter hastalığı (PAH) 50 yaş üzeri bireyler de % 13 oranında görülmektedir. En önemli risk faktörleri sigara, diabet, hipertansiyon, hiperlipidemidir.
PERİFERİK ARTER HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELER, TANISI NASIL KONUR?
Tanı da ayak bileği / kol basınç indexinin (AKI) ölçülmesi önemlidir. PAH tanısında AKI 'in 0,9 altında olması ölçüt olarak alınmaktadır. Bu şekilde tanısı konan hastaların yaklaşık dörtte birinde bacaklarda egzersizle artan fakat istrahatle düzelen ağrı ve huzursuzluk (intermittan klodikasyon:IK) şikayeti görülmektedir. Hastaların yarasın da ise her hangi bir şikayet yoktur.
Periferik arter hastalığının klasik ağrısı olan intermitan kladikasyon bacakta en sık baldır bölgesinde olmak üzere damar yıkanıklığının seviyesine göre bacakta kalçadan ayak tabanına kadar herhangi bir bölgede olabilir. Bu bacak atardamar hastalığının belirtileri toplardamar hastalıkları, sinir basısı , diz arkasında bulunan kistlerin ve bacak eklem hastalıklarının belirtileri ile karışabilir. Ayrıca tanıda detaylı bir öykü ve fizik muayene sonrasında AKI ölçümü ve gerekirse arteriyel doppler ultrasonografi sonrasında da arteriyel anjiografi yapılabilir.
PERİFERİK ARTER HASTALIĞININ TEDAVİSİ
Tedavide öncelikle risk faktörleri ortadan kaldırılmalıdır. Yani hastanın varsa kolestrolu, şekeri ve yüksek tansiyonu tedavi ile hasta için uygun değerlere çekilmeli, sigara kullanıyorsa bırakması sağlanmalıdır. Aynı zamanda bacak atardamar problemi olan tüm hastalar bir gözlemci eşliğinde kontrollü egzersiz programına alınmalıdır. Risk faktörleri azaltıla ya da ortadan kaldırılan, ilaç tedavisi ve egzersiz programı uygulanan hastalarda şikayetlerde azalma gözlenmezse konvasyonel olarak, tomografiyle veya MR ile arteriyel anjiografi yapılır. Sonuca göre endovaskuler ve bypass cerrahisi yöntemlerinden uygun olan seçilir. Günümüzde gelişen teknoloji ile çoğu lezyonu ameliyatsız endovaskuler yöntemlerle tedavi şansına sahibiz.
PERİFERİK ANJİYO İŞLEMİ NEDİR?
Periferik bir anjiyografi, pelvisinize, bacaklara, dizlere, ayak bileklerine ve daha az sıklıkla kollarına giren arterlerdeki daralmış veya bloke edilmiş tüm kan damarlarını belirlemek için yapılan bir testtir.
PERİFERİK ANJİYO İŞLEMİ NASIL YAPILIR?
Genelde kasık bölgesindeki atar damar anjiyografi işlemi için kullanılmakla beraber el bileği hizasında ki atar damarda bu işlem için kullanılabilir. Seçilen atar damara bir iğne aracılığıyla girildikten sonra, bu iğne içinden ilerletilen bir gaytla görüntülenmek istenilen hedef bölgeye ulaşılır, daha sonra bu gaydın içinden iyot bazlı bir kontrast madde verilir; o kontrast madde damara ulaştığı anda anjiyografi cihazından elde edilen x ışınları aracılığıyla damarın görüntüsü oluşturulur.
