Çocuğunuz iştahsız mı?

9 AY – 2 YAŞ ARASINDA DAHA SIK GÖRÜLÜR

Elinizde yemek dolu tabakla çocuğunuzun peşinden koşanlardan mısınız? Çocuğunuzun iştahsızlık sorunu canınızı sıkıyor olabilir. Çocuklarda iştahsızlık, hemen her anne babanın yakındığı ve çözüm bulmakta güçlük çektiği önemli problemlerden biridir. Her yaş döneminin ayrı beslenme güçlükleri olsa da iştahsızlık sorununu genellikle 9 ay-2 yaş arasında daha sık görülür.

İŞTAHSIZLIK NEDİR?

İlk olarak iştah kavramını tanımlayacak olursak iştah, bir besinin isteyerek ve keyif alarak yenilmesidir. İştahsızlık ise bu yeme isteğindeki azalmaya verilen addır. Bu duruma özellikle çocukluk döneminde oldukça sık rastlanmaktadır.

İŞTAHSIZLIĞIN NEDENLERİ

İştahsızlık; fizyolojik ve patalojik etkenler ile yanlış beslenme alışkanlıkları nedeniyle oluşur. Ailelerin beslenme hataları ve alışkanlıkları, iştahsızlığın daha doğrusu yemek seçme olarak tanımlanan durumun en sık görülen nedenidir. Bu yüzden ailelerin, doğuştan itibaren bebeklerini beslerken doğru yaklaşımda bulunmaları gerekir. Özellikle 8-9 aydan başlayarak okul çağına kadar sürebilen iştahsızlık sorunu, doğru zamanda doğru besin seçerek, ancak en önemlisi çocuğa doğru yaklaşımda bulunarak çözülebilir.

SAĞLIKLI BESLENMEYİ ÇOCUKKEN ÖĞRETİN

Anne sütüyle başlayan beslenme, bebeğin yalnızca bebeklik değil, yetişkinlik sürecindeki sağlığını da doğrudan etkileyebilir. Bebeğin sağlıklı olabilmesi için ebeveynlere düşen görevler ise, öncelikle doğru beslenme alışkanlıkları kazandırmaktır. Ömür boyu sürecek beslenme alışkanlıkları çocukken oluşur. Doğru zamanda, sağlıklı besinleri, uygun şekilde vermeniz ve karşınıza çıkacak sorunlarda yaratıcı çözümler bulmanız gerekir. Tabii bunlar için de önce beslenme konusundaki tüm bilgilerinizi gözden geçirerek ve eksiklerinizi tamamlayarak işe başlayabilirsiniz.

DİŞ ÇIKARMA: BEBEKLERDE İŞTAHSIZLIK NEDENİ

Fizyolojik iştahsızlığın temelinde ise bir hastalık etkeni olmaksızın çocuğun gelişim sürecinde karşılaştığı adaptasyon sorunları yatar. Örneğin diş çıkarma atakları; en bilinen iştahsızlık nedenidir. Bir başka fizyolojik etken ise 1 yaşından sonra yavaşlayan büyüme ve gelişmeye bağlı olarak çocuğun beslenme gereksiniminin düşmesidir. Ayrıca besinlerdeki geçiş dönemleri çocukların en yoğun iştahsız olduğu fizyolojik evreleri oluşturur: Sütten püreli gıdalara geçiş, yeni tatların denenmesi, bu yeni tat ve kıvama alışma sürecinde ciddi iştahsızlık görülebilir.

3 HAFTADAN UZUN SÜREN İŞTAHSIZLIĞA DİKKAT

İştahsızlığın patolojik nedenlerinin başındaysa demir eksikliği anemisi gelir. Et, yumurta, üzüm pekmezi ve yeşil mercimek gibi besinleri diyete ekleyerek demir takviyesi sağlanabilir. Patolojik nedenlerden kaynaklanan iştahsızlığın altında gribal enfeksiyonlar, idrar yolu enfeksiyonları, viral bağırsak enfeksiyonları, viral hepatitler, üst ve alt solunum yolu enfeksiyonları gibi fizyolojik rahatsızlıklar da yatar. Bu hastalıklar birkaç gün ile birkaç hafta arasında iştahsızlık yapar ve çocuğun büyüme ve gelişme sürecine belirgin olumsuz etkide bulunmaz ancak 3 haftadan daha uzun süreli iştahsızlığın altında genellikle tüberküloz, kronik enfeksiyonlar, gastrik reflü, kronik böbrek hastalıkları, kalp veya karaciğer hastalıkları ve bazı doğumsal metabolik rahatsızlıklar yatabilir.

İŞTAHSIZ ÇOCUKLAR İÇİN TAVSİYELER

•Her zaman çocuğunuzun beslenmesine ve iştahına saygı duyun. Çocuğunuzu kendi mama sandalyesinde oturtun.

•Kalabalık bir sofra her zaman avantaj sağlar. Aile ile birlikte yenen yemekler çocuğunuzu iştahını olumlu yönde etkileyecektir.

•Çocuğunuza farklı tatları ve gıdaları albenisi yüksek şekilde sunun. Öğün aralarında abur cubur, şeker, çikolata, meyve suyu, süt gibi gıdaların tüketilmesi, yemekten hemen önce su içilmesi doygunluk sağlar. Bu nedenle öğün aralarını doğru değerlendirin. Her çocuk bir seferde bolca yiyemez. Bazı çocuklar sık aralarla azar azar yemek yemek isteyebilir. Her çocuğa uygun beslenme programı uygulayın. İştahsızlık nedeniyle piyasada olan bir takım vitamin ya da mineral içeren ilaçların gereksiz ya da fazla kullanımının çocuklarda zararlı etkileri olabilir. Bu tip ilaçlar mutlaka çocuğun doktoruna danışarak kullanın.

DR. METİN BİÇER KİMDİR?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Metin Biçer, lisans öncesi öğrenimlerinin ardından İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başladığı tıp eğitimini başarıyla tamamlayarak tıp doktoru unvanı almıştır. İhtisasını ise, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nde yaparak Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı olmuştur.