Kış aylarında kalbi korumanın yolları
Çerkezköy Özel İrmet Hospital Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Turgay Işık, kış aylarında kalbi korumanın yolları hakkında bilgiler verdi. Doç. Dr. Işık, ““Aşırı soğuklar kan basıncımızı artırarak kalbimizin yükünü artırıyor. Kalbimiz soğukta vücut ısımızı korumak için daha fazla çalışmak zorunda kalıyor. Tüm bunlara bağlı olarak da kalp krizleri kışın daha yaygın olarak görülüyor, ayrıca soğuk havalarda kalp damarlarında kasılma spazmı riski artıyor.” dedi.
SOĞUK HAVA KALBİ ETKİLER Mİ?
“İnsanlar sıcakkanlı canlılardır, dolayısı ile hava soğuduğunda bile vücut ısılarını korumak zorundadırlar. Bu nedenle, soğuk havada ısı kaybını önlemek için vücut kan damarlarını büzerek ısı kaybını azaltmaya çalışır. Ayrıca, enerji üretiminin de artması için metabolizma hızlandırılır. Buna rağmen ortaya çıkan ısı kaybını yerine koymak amacıyla kalp hızı ve debisi, yani attığı kan miktarı artar. Bu sonuçları oluşturmak için de adrenalin başta olmak üzere bir dizi sinirsel ve hormonal mekanizma harekete geçer.
KALBİN İŞ YÜKÜ BELİRGİN ŞEKİLDE ARTIŞ GÖSTERİR
Sonuçta, tüm bu nedenlerle soğuk havada kalbin iş yükü belirgin şekilde artış gösterir, ayrıca damarlar da daralır. Bu nedenle soğuk havada daha çabuk yorulma olur ve daha çabuk nefes nefese kalınır. Yine aynı nedenle, yani damarlar büzüştüğü, giden kan miktarı azaldığı, azalan o kanın içindeki oksijen de az olduğu için eller, ayaklar, burun ucu ve dudaklar gibi uç noktalar morarır.
SOĞUK HAVADA KALPTEKİ DEĞİŞİMLER SONUCU HANGİ SORUNLAR ORTAYA ÇIKABİLİR?
El ve ayaklarda kangren, kalp yetersizliği olanlarda kalp yetersizliğinde artma, kalp ritmi bozuklukları, koroner damarlarında darlık olanlarda göğüs ağrısı ve hatta kalp krizi ortaya çıkabilir. Üstelik soğukla karşılaşma ne kadar hızlı olursa tepki de o kadar şiddetli olur. Örneğin soğuk veya buzlu suya düşenlerde bu reaksiyonlar çok hızlı gelişir.
SOĞUK HAVALARDA KALPTE YAŞANAN DEĞİŞİMLER
•Büzülen atardamarlar sonucunda normalde dokularda olması gereken kanın önemli bir kısmı dolaşımda kalır, bu atardamarlardaki kan miktarının ve dolayısıyla kan basıncının (tansiyonun) yükselmesi ile sonuçlanır, ayrıca kalbin yenmesi gereken direnç artar.
•Büzülen toplardamarlardaki kanın kalbe dönüşü artar, bu da kalbin iş yükünün artmasına neden olur.
•Metabolizmanın hızlanması nedeniyle vücuttaki atık miktarı artar.
•Akciğerleri de soğuk etkisinden korumak için bronşlar büzüldüğünden vücuda oksijen girişi azalır ve dolayısıyla dokulara gitmesi gereken oksijen miktarı da ihtiyacın altında kalır. Bunu kapatabilmek için yine dolaşımın hızlanması, yani kalbin daha fazla çalışması gerekir.
KIŞIN NASIL BESLENMELİYİZ?
Yine kış günleri insanların fazla kalori almalarına da bahane olur. Kışın soğuk gerekçesi ile genellikle fazla yemek yenir, tatlılara ve hamur işlerine ağırlık verilir. Halbuki durum daha farklıdır. Kış bir sebze cennetidir. Kırmızı sebze olarak havuç, kırmızı pancar, kırmızı lahana ve balkabağı, yeşil sebze olarak ıspanak, pırasa, brokoli, lahana ve marul cinsleri ve beyaz sebze olarak da kereviz, turp, yerelması gibi kök sebzeler bolca bulunur.
BALIK ÇOK FAYDALI
İlaveten, kuru baklagiller de bu dönemde bolca tüketilmelidir ve bunlar çok yararlıdır. Buğulama, pilaki veya çorba şeklinde veya yağı aşağıya süzülmek şartıyla bol balık tüketmek de oldukça faydalıdır ancak kızartma veya yağsız tavada ızgara şeklinde pişirilmemelidir. Et ve tavuk da yağsız olmak ve yağda kızartılmamak şartıyla günde 100 gram kadar tüketilebilir. Ekmek, makarna, pirinç ise az tüketilmesi gereken gıdalar arasındadır.
ÇOK DEĞİL; NİTELİKLİ BESLENMEK GEREKİYOR
Günlük ihtiyaçtan fazla yenilmemeli, sebzeler olabildiğince az pişirilmeli veya çiğ yenmeli, çorbalar da un ile yağ kavrulmamalıdır. Kışa direnmek çok yiyerek değil nitelikli yiyerek mümkün olur. Gıda destekleri de önemlidir. Bunlar arasında omega 3, aktif D vitamini, kalsiyum ve probiyotik yoğurt ön planda düşünülmesi gereken destekler arasındadır.
KIŞIN EGZERSİZ YAPAN KALP HASTALARI NELERE DİKKAT ETMELİLER?
Her ne kadar soğuk hava kalp hastaları için önemli bir risk nedeni ise de, bundan daha riskli olanı kış mevsimi bahanesi ile egzersizin kesilmesidir. Bu dönemde yürüyüşler bırakılmamalıdır. Aslında kış mevsiminde havanın dışarı çıkılamayacak kadar kötü olduğu günlerin sayısı mevsimin beşte birini bile bulmaz. Kalan günlerde uygun giysi ve ayakkabılar seçilerek yürüyüşlere devam edilmelidir.
ÖZELLİKLE GÖĞÜS VE BURUN KORUNMALIDIR
Dışarı çıkarken yeterince giyinilmeli, özellikle göğüs ve burun korunmalıdır. Rüzgarlı, fırtınalı, kar yağışlı, yağmurlu havalarda dışarı çıkılmaması daha uygun olur. Ayrıca kesinlikle rüzgara karşı yürünmemelidir. Salonda veya evde spor yapmaya ise o hastanın hekiminin öngördüğü koşullar içinde bir engel yoktur.
“İnsanlar sıcakkanlı canlılardır, dolayısı ile hava soğuduğunda bile vücut ısılarını korumak zorundadırlar. Bu nedenle, soğuk havada ısı kaybını önlemek için vücut kan damarlarını büzerek ısı kaybını azaltmaya çalışır. Ayrıca, enerji üretiminin de artması için metabolizma hızlandırılır. Buna rağmen ortaya çıkan ısı kaybını yerine koymak amacıyla kalp hızı ve debisi, yani attığı kan miktarı artar. Bu sonuçları oluşturmak için de adrenalin başta olmak üzere bir dizi sinirsel ve hormonal mekanizma harekete geçer.
KALBİN İŞ YÜKÜ BELİRGİN ŞEKİLDE ARTIŞ GÖSTERİR
Sonuçta, tüm bu nedenlerle soğuk havada kalbin iş yükü belirgin şekilde artış gösterir, ayrıca damarlar da daralır. Bu nedenle soğuk havada daha çabuk yorulma olur ve daha çabuk nefes nefese kalınır. Yine aynı nedenle, yani damarlar büzüştüğü, giden kan miktarı azaldığı, azalan o kanın içindeki oksijen de az olduğu için eller, ayaklar, burun ucu ve dudaklar gibi uç noktalar morarır.
SOĞUK HAVADA KALPTEKİ DEĞİŞİMLER SONUCU HANGİ SORUNLAR ORTAYA ÇIKABİLİR?
El ve ayaklarda kangren, kalp yetersizliği olanlarda kalp yetersizliğinde artma, kalp ritmi bozuklukları, koroner damarlarında darlık olanlarda göğüs ağrısı ve hatta kalp krizi ortaya çıkabilir. Üstelik soğukla karşılaşma ne kadar hızlı olursa tepki de o kadar şiddetli olur. Örneğin soğuk veya buzlu suya düşenlerde bu reaksiyonlar çok hızlı gelişir.
SOĞUK HAVALARDA KALPTE YAŞANAN DEĞİŞİMLER
•Büzülen atardamarlar sonucunda normalde dokularda olması gereken kanın önemli bir kısmı dolaşımda kalır, bu atardamarlardaki kan miktarının ve dolayısıyla kan basıncının (tansiyonun) yükselmesi ile sonuçlanır, ayrıca kalbin yenmesi gereken direnç artar.
•Büzülen toplardamarlardaki kanın kalbe dönüşü artar, bu da kalbin iş yükünün artmasına neden olur.
•Metabolizmanın hızlanması nedeniyle vücuttaki atık miktarı artar.
•Akciğerleri de soğuk etkisinden korumak için bronşlar büzüldüğünden vücuda oksijen girişi azalır ve dolayısıyla dokulara gitmesi gereken oksijen miktarı da ihtiyacın altında kalır. Bunu kapatabilmek için yine dolaşımın hızlanması, yani kalbin daha fazla çalışması gerekir.
KIŞIN NASIL BESLENMELİYİZ?
Yine kış günleri insanların fazla kalori almalarına da bahane olur. Kışın soğuk gerekçesi ile genellikle fazla yemek yenir, tatlılara ve hamur işlerine ağırlık verilir. Halbuki durum daha farklıdır. Kış bir sebze cennetidir. Kırmızı sebze olarak havuç, kırmızı pancar, kırmızı lahana ve balkabağı, yeşil sebze olarak ıspanak, pırasa, brokoli, lahana ve marul cinsleri ve beyaz sebze olarak da kereviz, turp, yerelması gibi kök sebzeler bolca bulunur.
BALIK ÇOK FAYDALI
İlaveten, kuru baklagiller de bu dönemde bolca tüketilmelidir ve bunlar çok yararlıdır. Buğulama, pilaki veya çorba şeklinde veya yağı aşağıya süzülmek şartıyla bol balık tüketmek de oldukça faydalıdır ancak kızartma veya yağsız tavada ızgara şeklinde pişirilmemelidir. Et ve tavuk da yağsız olmak ve yağda kızartılmamak şartıyla günde 100 gram kadar tüketilebilir. Ekmek, makarna, pirinç ise az tüketilmesi gereken gıdalar arasındadır.
ÇOK DEĞİL; NİTELİKLİ BESLENMEK GEREKİYOR
Günlük ihtiyaçtan fazla yenilmemeli, sebzeler olabildiğince az pişirilmeli veya çiğ yenmeli, çorbalar da un ile yağ kavrulmamalıdır. Kışa direnmek çok yiyerek değil nitelikli yiyerek mümkün olur. Gıda destekleri de önemlidir. Bunlar arasında omega 3, aktif D vitamini, kalsiyum ve probiyotik yoğurt ön planda düşünülmesi gereken destekler arasındadır.
KIŞIN EGZERSİZ YAPAN KALP HASTALARI NELERE DİKKAT ETMELİLER?
Her ne kadar soğuk hava kalp hastaları için önemli bir risk nedeni ise de, bundan daha riskli olanı kış mevsimi bahanesi ile egzersizin kesilmesidir. Bu dönemde yürüyüşler bırakılmamalıdır. Aslında kış mevsiminde havanın dışarı çıkılamayacak kadar kötü olduğu günlerin sayısı mevsimin beşte birini bile bulmaz. Kalan günlerde uygun giysi ve ayakkabılar seçilerek yürüyüşlere devam edilmelidir.
ÖZELLİKLE GÖĞÜS VE BURUN KORUNMALIDIR
Dışarı çıkarken yeterince giyinilmeli, özellikle göğüs ve burun korunmalıdır. Rüzgarlı, fırtınalı, kar yağışlı, yağmurlu havalarda dışarı çıkılmaması daha uygun olur. Ayrıca kesinlikle rüzgara karşı yürünmemelidir. Salonda veya evde spor yapmaya ise o hastanın hekiminin öngördüğü koşullar içinde bir engel yoktur.
